کتاب مفصل و ارزشمند «خزائن الجواهر سلطانی» در باب ادعیه و اعمالی است که روزها و شبهای دوازده ماه سال بجا آورده میشود.
مؤلف محمدحسین بن محمد صالح حسینی خاتونآبادی(درگذشته به سال 1151 ه.ق.) از علمای اواخر دورهی صفویه و از نوادگان ملا محمدباقر مجلسی که شیخالاسلام و امام جمعه اصفهان نیز بوده است. نسخههایی از کتاب مذکور در کتابخانهها از جمله کتابخانهی مجلس وجود دارد.[1]
فرازهایی از این اثر به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان در موضوع دعا به نقل از نسخه شماره 828 کتابخانه مجلس در اینجا تقدیم خوانندگان گرامی میگردد:
«...بر عاقل خبیر و هوشمند بصیر مخفی و ستیر نیست که هر یک از افراد بنی نوع انسانی مبتلا به نقایص امکانی و پیوسته در تحصیل مایحتاج زندگانی این دار فانی و اکتساب سعادات جاودانی که باعث نجات از اهوال شدیده و فوز به درجات عالیه نشأة باقیه است محتاج به لطف و احسان ایزد کریم منّان میباشد و کلید این خزانه بیکران و مفتاح این گنج بیپایان طریقه دعا و مسئلت مناجات است؛ چه هرگاه مولا بنده خود را ببیند که به غیر او ملجائی و پناهی ندارد و جمیع مایحتاج خود را از او مسئلت مینماید او نیز البته متوجه تمشیت او کما ینبغی میگردد و اهمال و مسامحه در هیچ جزئی از جزئیات امور او روا نمیدارد و قطع نظر از این دو جهت، فواید و منافع دیگر نیز بر دعا مترتب میشود؛ زیرا که به کثرت دعا و مناجات، یقین به ذات و صفات کمالیه الهی زیاده میگردد و توکل و توسل به جناب مقدس او بیشتر میشود و علاقهها و طمعها از خلق بریده میشود و رشته آمال و امانی از غیر او منقطع میگردد و ترک دنیا که اعظم عبادات است به سبب آن حاصل میشود، بلکه همه تحلیه به جمیع صفات حسنه و اخلاق جمیله و تخلیه از ملکات رذیله بدون دعا و تضرع دست به هم نمی دهد و لهذا رسول خدا و ائمه هدی علیهم التحیة و الثناء که اشرف مخلوقات و اکمل مکوناتاند پیوسته این طریق انیقه و شیوه ی مرضیه را مسلوک میداشتهاند. خصوصا حضرت سیدالساجدین و قبلة الزاهدین امام زینالعابدین صلوات الله علیه که همیشه مشغول به دعا و تضرع و مناجات بوده و صحیفه ی کامله که در فصاحت الفاظ و بلاغت مضمون تحت کلام خالق و فوق کلام مخلوق است و مشتمل بر جمیع مقاصد دنیا و آخرت است.... و بالجمله ثمرات و برکات دعا لا تعدّ و لا تحصی است و زبان قلم و بیان رقم از تحریر شمهای از آن عاجز و ناتوان است و برای اهتمام به شأن آن همین قدر کافی است که خداوند حمید در چندین موضع از قرآن مجید کافه بندگان را بر وجه ابلغ و اکمل تحریص و ترغیب به آن فرموده، چنانچه میفرماید: و قال ربکم ادعونی استجب لکم ان الذین یستکبرون عن عبادتی سیدخلون جهنم داخرین، یعنی گفت پروردگار شما که بخوانید مرا در جمیع مطلبها تا مستجاب گردانم دعای شما را، بدرستی که جماعتی که سرکشی و تکبر مینمایند از عبادت من به زودی داخل جهنم میشوند با خفت و خواری. و این آیه کریمه از چند وجه بر فضیلت دعا دلالت میکند:
اول آنکه حق تعالی به آن امر فرموده، دویم وعده استجابت نموده، سیم دعا را عبادت نام کرده، چهارم ترک دعا را تکبر خوانده و بر ترکش وعده دخول جهنم فرموده.
و در موضع دیگر می فرماید: و اذا سالک عبادی عنی فانی قریب اجیب دعوة الداع اذا دعان فلیستجیبوا لی و لیؤمنوا بی لعلهم یرشدون. ترجمهاش این است که: هرگاه سؤال نمایند از تو بندگان من از من، یعنی از صفت من یا از نزدیکی و دوری من یا ازکیفیت دعا کردن من که آهسته دعا کنند یا بلند، پس بگو به ایشان که من نزدیکم به ایشان به علم و احاطه و لطف و رحمت، مستجاب میگردانم دعای هر دعاکننده را در هنگامی که بخواند مرا. پس باید بندگان اجابت کنند مرا در دعا کردن که از ایشان طلبیدهام یا آنکه چون من اجابت میکنم دعای ایشان را باید که ایشان نیز مرا اجابت نمایند در جمیع تکالیف من و باید که ایمان آورند به وعده ی من در اجابت دعا و در ایمان خود ثابت باشند شاید که راه راست (یابند) و به رشد و صلاح خود پی برند...».
پاورقی[1] . ر. ک.: فهرست نسخههای خطی کتابخانه مجلس، جلد سوم، صفحه 50.