بررسی و تحلیل فراهم آوری و مجموعه سازی منابع در کتابخانه مجلس

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، کتابخانه مجلس در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران حضوری فعال دارد.

در همین راستا روز شنبه 19 اردیبهشت ماه از ساعت 10 صبح الی 12، مدیر واحد فراهم آوری کتابخانه مجلس، آقای علی اکبر زارع بیدکی ضمن حضور در غرفه کتابخانه در خصوص چگونگی مجموعه سازی و فراهم آوری منابع کتابخانه مجلس پاسخگوی سوالات بود.

زارع بیدکی گفت: مجموعه سازی و سفارش از بخش های مهم در ساختار هر کتابخانه می‌باشد، غنا و ضعف هر کتابخانه برآمده از قدرت کارایی یا عدم کارایی این بخش است. در حقیقت این بخش مفسر خط مشی مدون کتابخانه برای گسترش مجموعه محسوب می‌گردد زیرا سایر فعالیت‌های کتابخانه‌ای بطور مستقیم یا غیر مستقیم پس از مجموعه سازی شروع می شود. دو رکن دیگر کتابخانه یعنی سازماندهی و اشاعه اطلاعات به شدت متأثر از کارکرد این بخش می باشد.

زارع گفت: وظیفه فراهم آوری در کتابخانه مجلس تأمین منابع مخازن و مراجع کتابخانه شماره یک، کتابخانه شماره دو (ایرانشناسی) و کتابخانه های جانبی مانند کتابخانه انقلاب، کتابخانه پارلمان و همچنین نشریات ادواری است.

مدیر فراهم آوری کتابخانه مجلس افزود: به طور کلی منابع تهیه شده توسط این بخش به چهار شکل کتاب، نشریات ادواری، منابع الکترونیکی و پایان نامه های دانشجویی است اما باید توجه داشت الویت تهیه منابع در کتابخانه مجلس از نظر نوع زبان با کتابهای فارسی، عربی و سپس انگلیسی بوده و سایر زبانها در اولویت های بعدی می باشند.

وی تصریح کرد: در تهیه و خرید کلیه منابع رعایت اصل موضوع بسیار اهمیت دارد و تمامی منابع انتخابی در کتابخانه مجلس زیرمجموعه علوم انسانی بوده و موضوعات حقوق، علوم سیاسی، فقه، تاریخ، کتب مرجع، ایرانشنانسی و اسلام شناسی را در بر می گیرد؛ لذا آثار تهیه شده برای کتابخانه مجلس نیز در همین حوزه ها می باشد.

زارع بیدکی درباره پایان نامه های تهیه شده برای مخازن کتابخانه مجلس گفت: پایان نامه ها به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی در حوزه علوم انسانی و به خصوص حقوق و علوم سیاسی تهیه می شوند. اما پایان نامه های عربی اختصاصاً در حوزه حقوق و فقه است و در انتخاب پایان نامه های لاتین موضوعات ایرانشناسی و اسلام شناسی مدنظر قرار می گیرد.

وی در ادامه گفت: در چند سال اخیر بیش از ده هزار جلد پایان نامه به مجموعه منابع کتابخانه افزوده شده است که در این میان بیش از سه هزار جلد از آن به زبان لاتین است.

علی اکبر زارع بیدکی در ادامه سخنان خود در خصوص راههای تأمین منابع در کتابخانه مجلس توضیحاتی را ارائه نمود و گفت: خرید، مبادله، اهدا، واسپاری و تقاهم نامه با مراکز دولتی از راه هایی است که منابع کتابخانه مجلس تأمین می شود.

وی افزود: بخش فراهم آوری منابع کتابخانه با شرکت در نمایشگاه های بین المللی داخلی و خارجی بخش عمده ای از منابع خود را تهیه می نماید. در سال های گذشته نیز این بخش به غیر از نمایشگاه های کتاب تهران، در طول سال در پنج تا هشت نمایشگاه در استانهای دیگر نیز شرکت و در جهت تکمیل منابع کتابخانه کوشید.

زارع گفت: همچنین کارشناسان این بخش با مراجعه مستقیم به کتابفروشی ها و ناشران و کتابخانه های خانگی در تهران و قم به صورت روزانه و هفتگی اقدام به تهیه منابع می نماید که این نوع خریدها در طول سال به صورت مستمر انجام می گیرد.

مدیر بخش فراهم آوری کتابخانه مجلس تصریح کرد: خرید مجموعه ها و کتابخانه های شخصی از اساتید و اهل فن که در طول عمر فرهنگی خود اقدام به تهیه بعضی منابع کتابی و نشریات نموده اند از دیگر راه های تامین منابع در کتابخانه مجلس است که ما در سالهای گذشته مجموعه های بی نظیری چون مجموعه گلبن و استاد گرمارودی را به کتابخانه افزوده ایم.

وی در ادامه گفت:  سفارش کتاب و دیگر منابع به کارگزاران فارسی، عربی و لاتین از دیگر روش های خرید منابع است که در این روش کتابهای درخواستی نمایندگان مجلس و پژوهشگران به صورت فوری به کارگزاران سفارش و تهیه می شود.

وی افزود: مبادله نیز از دیگر راه های تهیه منابع در کتابخانه مجلس است که کتابخانه با مراکز مهمی مانند کتابخانه ملی، آستان قدس رضوی و حتی ناشران و کارگزاران مهم به امر مبادله کتاب و نشریه پرداخته است.

مدیر بخش فراهم آوری منابع کتابخانه مجلس در خصوص منابع اهدایی به کتابخانه مجلس گفت: در سالهای گذشته اهدا کتاب و دیگر منابع توسط شخصیتهای سیاسی و فرهنگی مرسوم بوده است که مجموعه هایی چون مجموعه استاد راسخ از اساتید دانشگاه شهید بهشتی، دکتر گیتی دیهیم، مجموعه مرحوم آیت الله غروی، مجموعه کتابخانه شخصی حسن زمانی نماینده دوره پنجم و هفتم مجلس شورای اسلامی و ... به کتابخانه مجلس اهدا شده است.

وی گفت: همچنین مجموعه های دیگگری نیز از طرف سازمانها و ناشران دولتی و خصوصی به کتابخانه اهدا شده است.

زارع گفت: طبق قانون واسپاری کتابهای با تیراژ بالای 2400 نسخه، یک نسخه آن به کتابخانه مجلس ارسال می شود و در سال گذشته به علت اینکه کتابها به تیراژ زیر 1000 جلد رسیده بود کتابهای کمتری از طریق قانون واسپاری به کتابخانه رسیده است.

وی افزود: همچنین طی تفاهم نامه با نهادهای دولتی و بخصوص وزارت ارشاد تعداد قابل توجهی کتاب از این طریق به کتابخانه مجلس ارسال شده است که اینگونه کتابها اکثراً چاپ ناشران شهرستانی است که در تهران کمتر یافت می شود.

علی اکبر زارع بیدکی، مدیر بخش فراهم آوری کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در انتهای سخنان خود گفت: ما امیدواریم بتوانیم بسیاری از منابع موردنیاز خود را از نمایشگاه تهیه و در کوتاه ترین زمان ممکن در اختیار علاقه مندان و محققان قرار دهیم.