دوستداران دانایی در انتظار رویدادی فرهنگی

کتاب محصول خلاقیت ذهنی انسانی است که آموخته ها و تجربه های خویش را در قالب آن به رشته ی تحریر در می آورد. تعریفی که سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد(یونسکو) از مفهوم کتاب ارایه می دهد آن را یک اثر چاپی صحافی شده معرفی می کند که بیشتر از 49 صفحه دارد و کتاب در تعریف دیگر مجموعه ای از لوح های چوبی، عاجی و یا مجموعه ای از ورق های کاغذ، پوست آهو و یا ماده ای مانند آن، اعم از دست نویس یا چاپی که با هم به نخ کشیده یا صحافی می شود به شمار می رود.

شاید بزرگترین یافته ی بشر، اختراع خط و آموختن نوشتن بود که به سبب آن توانست دانسته های خود را حفظ کند و تجربه ها و اندیشه های خویش را به آیندگان انتقال دهد و بدین ترتیب زمینه ی ایجاد تمدن و پیشرفت بشر را مهیا کند. این مهارت بسیار ساده در گذر زمان صورتی درست تر و سنجیده تر پیدا کرد و نوشتارها کامل تر و مفصل تر شدند.

کتاب پیشینه ای پنج هزار ساله دارد، نخستین کتاب ها به شکل لوح های گلی بودند. لوح های گلی پس از سال ها جای خود را به کاغذ پاپیروس، چرم، پوست حیوانات و پارچه داد. اختراع کاغذ راه نگارش آسان را پیش روی همگان گشود و به دنبال آن کتاب های کاغذی با روش رونویسی تهیه و تولید شد اما رونویسی از کتاب کاری بسیار دشوار بود به همین دلیل با اختراع ماشین چاپ به وسیله ی یوهانس گوتنبرگ آلمانی در صنعت نشر کتاب، تحولی شگرف پدید آمد.

توسعه ی وسایل ارتباطی همچون تلویزیون، رایانه و اینترنت، سبب شد تا کمتر از کتاب به عنوان منبع اطلاعاتی استفاده شود و با ذخیره شدن اطلاعات یک کتاب روی نوارهای صوتی، سی دی و امثال آن، نسخه چاپی کتاب کمتر مورد استفاده قرار گیرد. اما هیچکدام از اینها نمی تواند جایگزین خوبی برای کتاب باشند، چراکه کتاب به عنوان حافظه ی جمعی و کتبی بشر، معلم انسان برای زندگی سعادت مند است. وقتی شخص کتاب می خواند با علم انس می گیرد، با گذشته و تاریخ آشنا می شود، راحت آنچه را که نمی داند درمی یابد و با اندکی هزینه و چند ساعت وقت از حاصل عمر یک دانشمند، محقق و داستان نویس آگاه می شود.

سرانه ی پایین مطالعه در ایران نشان می دهد که فرهنگ مطالعه وضعیت مناسبی ندارد و افراد دوستدار کتاب و کتاب خوانی تمایل کمی به خواندن کتاب دارند، کتاب یکی از ضرورت های غیر قابل انکار در زندگی انسان است که مهجور افتاده و ارزش آن ناشناخته است.

بستر سازی فرهنگی برای افزایش سرانه ی مطالعه و کتابخوانی در کشور به یک برنامه ریزی صحیح و منطقی نیاز دارد که با ارایه راهکارهای عملی به تداوم این فرهنگ در جامعه می توان دست یافت.

حمایت از نویسندگان متعهد و ایجاد نوآوری و جذابیت در فعالیت های کتابخوانی با توجه به نیازهای جوانان و نوجوانان می تواند به عنوان راهکاری برای تقویت و رشد این فرهنگ به شمار آید. همچنین پشتیبانی از ناشران و مولفان نیز در جهت تولید کتاب های مفید و ارزان قیمت موثر است.

ایجاد، توسعه و تجهیز کتابخانه ها با استفاده از امکانات مدرن، روش های عملی و گسترش جغرافیایی مرکزهای فروش کتاب بدون شک از راه های ترویج فرهنگ کتابخوانی و ایجاد انگیزه در یکایک افراد جامعه است.

ایجاد فرهنگ مطالعه و آموزش این فن در مدرسه ها و مقاطع مختلف تحصیلی به دانش آموزان و تاکید رسانه های ارتباط جمعی از جمله رادیو و تلویزیون بر این امر می تواند بر افزایش سرانه ی مطالعه در خانواده های ایرانی کمک شایان توجهی کند.

این نقصان و کمبود، فرهیختگان و اندیشمندان کشور را بر آن داشت تا به منظور دستیابی به رشد فرهنگ کتابخوانی و نهادینه کردن این فرهنگ در جامعه، نمایشگاه بین المللی کتاب را به عنوان مکانی برای گردآوری بهترین اثرها و نوشتارهای ماندگار برپا کنند.

این نمایشگاه برای نخستین بار در 1366 هجری خورشیدی در محل دایمی نمایشگاه های بین المللی تهران آغاز به کار کرد و از سال 1386 هجری خورشیدی مکان برگزاری این نمایشگاه به مصلای بزرگ امام خمینی در محله عباس آباد انتقال یافت.

بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، پانزدهم اردیبهشت 1394 هجری خورشیدی با حضور حسن روحانی رییس جمهوری در مصلای بزرگ امام خمینی (ره) گشایش می یابد. این نمایشگاه در روزهای شانزدهم تا بیست و ششم اردیبهشت پذیرای علاقه مندان به کتاب و کتاب خوانی است.



*گروه اطلاع رسانی

پژوهشم**2059**9131