مراسم گرامیداشت مولانا در ترکیه برگزار شد

به گزارش ایرنا، همزمان با برگزاری این مراسم، دکتر ابراهیم فتح اللهی استاد دانشگاه پیام نور در ترکیه، در یادداشتی به موضوع مولوی در ترکیه پرداخته است.
وی در این یادداشت آورده است: مراسمی که هر ساله در شهر قونیه ترکیه از تاریخ 7 لغایت 17 دسامبر (16 تا 26 آذر) در محل فرهنگسرای مولانا جنب مزار مولانا برگزار می شود، شامل برنامه های متنوعی است که رقص سماع قسمت اصلی برنامه را تشکیل می دهد.
در نوشته حاضر بعد از معرفی اجمالی مولانا، گزارشی از مراسم سالانه بزرگداشت وی در شبهای موسوم به 'شبهای عرس' که از سال 2006 به این طرف شکل جدی و رسمی و بین المللی به خود گرفته است، تبیین شده است.
جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی (604-672 ه ق) شاعر و عارف ایرانی در بلخ به دنیا آمد و در کودکی همراه پدر به قونیه هجرت کرد.
وی بعد از وفات پدر در سن بیست و چهار سالگی به جای پدر بر مسند وعظ و فتوی نشست تا آن که دیدار با شمس تبریزی انقلابی روحانی در وجود او پدید آورد و مسند تدریس و فتوا را ترک کرد و این امر سبب نارضایتی و خشم شاگردان مولانا شد و عاقبت شمس تحت فشار مریدان مولانا در 643 قمری به دمشق سفر کرد اما یک سال بعد به قونیه برگشت و سرانجام در 645 به ناگاه ناپدید شد.
بعد از غیبت شمس، مولانا چندین بار به جستجوی او به دمشق سفر کرد، اما از آن گمشده نشانی نیافت.
بعد از آن مولانا به جای مسند تدریس و فتوا به تربیت صوفیه و مراقبت باطن پرداخت.
دیوان شمس و مثنوی دو اثر ماندگار این عارف بزرگ که به فارسی سروده شده است، حاصل عمر عرفانی اوست.
وفات مولانا به سال 672 قمری اتفاق افتاد و در قونیه در کنار قبر پدرش بهاءالدین ولد به خاک سپرده شد.
آرامگاه وی اینک پذیرای هزاران نفر از اقصی نقاط جهان است.
این افراد برای درک شخصیت عرفانی و یا برای آشنایی با آداب و رسومی که تحت عنوان رقص سماع هر هفته در کنار آرامگاه او برگزار می شود، به ترکیه می آیند.
دولت ترکیه نیز با برنامه ریزی و مهیا ساختن زمینه های جلب توریست، همه ساله همزمان با سالگرد وفات مولانا که به شب عرس موسوم است، برنامه های متنوعی را در سطح بین المللی برگزار می کند.

مراسم دهه بزرگداشت مولانا در شهر قونیه
مراسمی که هر ساله در شهر قونیه از تاریخ 7 لغایت 17 دسامبر (16 تا 26 آذر) به مدت 10 روز از سوی دولت ترکیه و توسط استانداری و شهرداری قونیه برگزار می شود، شامل یک برنامه اصلی و تعدادی برنامه جانبی است.
برنامه اصلی این مراسم، شامل برگزاری رقص سماع است که در سالن فرهنگسرای مولانا انجام می شود.
این سالن که در فاصله چند صد متری از آرامگاه مولانا در سال 2006 افتتاح شده است، ظرفیت بیش از 2000 نفر را دارد.
مراسم رقص سماع که در آخرین شب همزمان با شب وفات مولانا (شب عرس) برگزار می شود، با تشریفات رسمی و با حضور مقامات و گاهی نخست وزیر ترکیه و مهمانان خارجی و سفرای مقیم در ترکیه انجام می شود.
مراسم رقص سماع در طول سال نیز هر هفته روزهای شنبه برای جهانگردان و زائران قبر مولانا برگزار می شود.
در حال حاضر گروهی که رقص سماع را انجام می دهند، کارمندان رسمی و آموزش دیده دولت ترکیه هستند که بدین منظور تربیت شده اند و سعی می شود حالت عرفانی به مراسم داده شود.
به عبارت دیگر افرادی که رقص سماع را انجام می دهند، خود پیرو یک طریقت عرفانی که مراتب مقامات عرفانی را طی کرده باشند، نیستند و صرفا نمایشی از رقص سماع منتسب به طریقت مولویه را در حضور تماشاگران برگزار می کنند.
برنامه های جانبی مراسم سالگرد وفات مولانا، شامل برگزاری نمایشگاههای هنری از قبیل نقاشی، خوشنویسی، تذهیب و صنایع دستی از هنرمندان ترکیه و خارجی، برگزاری نمایشگاه کتاب مولانا شناسی، برگزاری نشست های ادبی و علمی توسط مرکز مولانا شناسی دانشگاه سلجوق قونیه با حضور استادان زبان و ادبیات فارسی و مولوی شناسان داخلی و خارجی است.
در سال 2013 کتابخانه تخصصی مولانا شناسی نیز در محل فرهنگسرای مولانا راه اندازی و بیش از یکصد کتاب تخصصی طی مراسم رسمی از سوی ایران به این کتابخانه اهدا شد.
هدف عمده دولت ترکیه در حمایت از برگزاری این مراسم و بین المللی کردن آن، فرهنگ سازی و الگو بخشی معنوی برای مردم ترکیه و جذب توریست داخلی و خارجی و درآمدزایی و ایجاد اشتغال برای مردم ترکیه است.
بر همین اساس، سرمایه گذاری های قابل توجهی مثل توسعه فرودگاه بین المللی قونیه، ایجاد اتوبان منتهی به قونیه از مسیرهای آنکارا و استانبول، راه اندازی قطار سریع السیر بین آنکارا و قونیه با سرعت 260 کیلومتر در ساعت، ایجاد تعداد قابل توجهی هتل چند ستاره در قونیه و رسیدگی به زیبایی شهری و نظم ترافیکی قونیه در سالهای اخیر و در دوره حاکمیت حزب عدالت و توسعه انجام پذیرفته است.
گفته می شود شهر قونیه و مقبره مولانا با جذب بیش از 2 میلیون جهانگرد داخلی و خارجی در طول سال رتبه اول جذب توریست را در ترکیه دارد.
علاوه بر آن، بهره برداری فرهنگی و تبلیغی از مراسم مولانا، فرصتی برای تقویت و ترویج هویت ملی مردم ترکیه و ارتقای روح معنوی آنها بوده و در سطح بین المللی نیز هویتی فرهنگی و تمدنی برای ملت ترکیه ایجاد می کند.
در سالهای اخیر گروههای زیادی از ایرانیان نیز در سطوح مختلف اعم از عناصر فرهنگی، هنرمندان، دوستداران ادبیات و یا در قالب گروههای توریستی به قونیه سفر می کنند و در ایام سالگرد وفات مولانا در آذر ماه، پروازهای مستقیم از تهران و برخی شهرها به قونیه دایر می شود.
حتی برخی ایرانیان مقیم در کشورهای دیگر نیز برای تجدید دیدار با بستگان خود و هم زیارت قونیه به این شهر می آیند.
دستگاههای مسئول فرهنگی در ایران می توانند با عطف توجه به این موضوع، برنامه های فرهنگی گوناگونی را ترتیب دهند و با ایجاد ارتباط با مسئولان فرهنگی ترکیه و به خصوص شهر قونیه، در خصوص برگزاری کنفرانسهای علمی مشترک، نمایشگاههای فرهنگی و هنری مشترک و اجرای کنسرتهای موسیقی با حضور هنرمندان ایرانی در کنار آرامگاه مولانا، در جهت تقویت پیوندهای مشترک فرهنگی بین دو کشور اقدام کنند.
خاورم/2011/1905**انتشار دهنده: حسن فاخری