چاپ کردن این صفحه
دوشنبه, 15 آذر 1395 ساعت 14:09

نبض نشریات محلی خراسان شمالی کند می زند

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)
مشکلات مالی،رقابت های نابرابر وفراهم نبودن بستر اطلاع‌ رسانی، به اذعان فعالان حوزه نشریات محلی خرسان شمالی، از مهم‌ ترین دلایل تعطیلی یا چاپ نابسامان این نشریات است و می توان گفت که نبض نشریات محلی خراسان شمالی کند می زند.
به گزارش ایرنا، نشریات محلی، رسالت بیان مشکلات و انعکاس مطالبات عمدتا اقتصادی و اجتماعی مناطق دور از مرکز را بر عهده دارند و تریبونی برای رساندن صدای مردمان دور از پایتخت به گوش مسئولان ملی و کشوری هستند.
با آنکه همگان براین باورند که این گروه از مطبوعات نقش مهمی در انعکاس نیازها و مشکلات زندگی افراد یک منطقه یا محله داشته و پویایی و رشد آنها به توسعه کلی جامعه منجر خواهد شد، اما با این همه به‌ نظر می‌رسد کارکردهای مطبوعات محلی در ایران هنوز شناخته شده نیست و این نشریات با مشکلات زیادی دست به گریبانند، به‌ نحوی که گاه ادامه فعالیت آن ها تحت‌ تاثیر مسائل ریز و درشت فراوانی است.
کاهش حمایت‌های دولتی، کمبود کاغذ، نبود آگهی‌های مناسب و سیر نزولی شمار مخاطبان، تنها گوشه‌ای از این مشکلات است که مرگ تدریجی این نشریات را به دنبال داشته است.
در مقطع کنونی تاریخ ایران، ضعف مالی نشریه‌های محلی و فقدان سازوکارهای حمایتِ مالیِ جدی و مؤثّرِ دولت ها ، از مهم‌ترین عواملی ‌است که چراغ این نوع نشریه‌ها را، بدون سر و صدا، خاموش می‌کند.
مرگ اقتصادی، بر خلاف مرگ سیاسی، مرگی خاموش است! تعداد نشریه‌هایی که تاکنون بر اثر مشکلات اقتصادی تعطیل شده‌اند، بیش از نشریه‌هایی است که دچار مرگ سیاسی شده‌اند.
در این بین فعالان این حوزه با تبیین برخی چالش های پیش روی این نشریات در گفت و گو با ایرنا خراسان شمالی، خواستار آن شدند تا دولتی ها وشبه دولتی ها اجازه قامت راست کردن به نشریات محلی را بدهند.
مدیر مسئول روزنامه اتفاقیه در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت:مهم ترین مشکل نشریه های محلی، مسائل اقتصادی است و مطبوعات استان خراسان شمالی هم از این امر مهم مستثنا نیستند.
حبیب یزدان پناه افزود: در استان هایی مثل کرمان،بوشهر،اردبیل، قزوین و.. که دولتی ها وشبه دولتی ها حضور پررنگی ندارند، رونق نشریات محلی و وضعیت اقتصادی مناسب آن ها را شاهد هستیم.
وی با اشاره به حضورش در نمایشگاه اخیر مطبوعات و خبرگزاری های کشور در تهران بیان داشت: نشریات محلی استان های موفق، علاقه ای به جذب آگهی دولتی ندارند؛ چون تعرفه شان بیشتر ازتعرفه آگهی های دولتی است اما در استان هایی مثل خراسان شمالی دولتی ها وشبه دولتی ها اجازه نمی دهند که این نشریات رونق بگیرند.
این فعال فرهنگی افزود: اگر دقت کنیم، می بینیم که در خراسان رضوی و شمالی هیچ نشریه خصوصی رشد نکرده است و اگرهم نشریه مکتوب یا فرا خبری بوده، چاپ آن به 5 شماره نرسیده است.
وی با ناهمخوان خواندن تعرفه های دولتی آگهی ها افزود: با کسر درصد تخفیف و پورسانت، رقم باقی مانده در چاپ آگهی با تعرفه های دولت هزینه کاغذ را هم تامین نمی کند وهیچ وقت بخش خصوصی نمی تواند با این ها رقابت کند.
وی افزود: در استان های دیگر فضای رقابتی بوجود آمده وتوانسته از لحاظ محتوا و شکل ظاهر،نشریات رارشد دهد وچاپ 5 روزنامه دربعضی استان ها ، مخاطب را نسبت به محتوا طبیعتا قانع می کند.
یزدان پناه با اشاره به اینکه آخرین رتبه نشریات را در کشور داریم و همین هایی که فعالند با مرارت به چاپ می رسند، بیان داشت: وقتی اقتصاد نشریه ضعیف باشد، جذب خبرنگار، طراح صفحه و.. هم شدنی نیست.
وی گفت: البته به رغم این شرایط باز هم می توانیم ثابت کنیم که همین نشریات استانی فعلی از لحاظ شکل و بخشی از محتوا از خیلی نشریات استان های دیگر بهتر هستند؛ آن هم براساس آرشیوی که از روزنامه ها ونشریات محلی کشور در دفتر اتفاقیه موجود است.
**حمایت از نشریات محلی به نفع دولت است
این مدیرمسئول گفت: کمک صنایع وکارخانه ها خیلی موثر نیست؛ گواه آن هم شهر مشهد است که به رغم اینکه بیشترین مراکز اقتصادی را در مشهد داریم، هنوز شاهد فعالیت نشریه خصوصی دراین قطب اقتصادی کشور نیستیم.
یزدان پناه با اشاره به اینکه فقط بخشی از اقتصاد نشریه ها با گرفتن آگهی قابل تامین است، بیان داشت: اگر آگهی های دولتی بین نشریات محلی استان درست توزیع و تقسیم شود و دولت هم حداقل برای منافع خود از نشریات محلی حمایت کند، شاهد رشد این نشریات خواهیم بود.
وی تاکید کرد: اما خیلی مواقع دولتی ها از شبه دولتی ها غیرمستقیم حساب می برند و تمایلشان به نشریات محلی کمرنگ می شود.
**خانه مطبوعات کورسوی چراغ نشریات محلی را روشن نگاه داشته است
این مدیر مسئول گفت: کورسوی نشریات محلی دراستان را مدیون خانه مطبوعات هستیم.
وی افزود:در نشریات شبه دولتی چون هزینه ها از بیت المال است و شخصی نیست، در چاپ مطالب به هزینه ها توجهی ندارند.
یزدان یناه افزود: تنها راه روشن بودن چشم انداز نشریات محلی این است که دستگاه های دولتی از حمایت نشریات شبه دولتی دست بردارند؛ چون تا زمانی که حامی و تقویت کننده آن نشریات باشند، هیچ وقت نشریات محلی شکل نمی گیرند.
وی با مهم برشمردن نشریات محلی بیان داشت:نشریات محلی متولد شده وشکل گرفته در استان با مدیرانی از خود مردم هستند که این ها شناخت وآگاهی ها را افزایش می دهد.
وی گفت: این مدیران به دنبال توسعه هستند و محتوای نشریات را با نگاه حمایتی و توسعه ای تامین می کنند.
وی یادآورشد: همان طورکه می گویم شبکه های فارسی زبان راه اندازی شده مثل رادیو بی بی سی، دلسوزملت ما نیستند،قاعدتا مدیران نشریات سراسری که بعضی حتی نمی دانند استان ما درکجای جغرافیای ایران قراردارد، دلسوز هم استانی های ما نیستند.
یزدان پناه گفت:در همین نمایشگاه مطبوعات، نمایندگان بعضی رسانه های منتسب به خراسان شمالی، حتی تاکنون به بجنورد سفری نداشته اند پس چگونه می توانند در نشریات خود برای ما دل بسوزانند؟
**رقابت ناسالم دولتی ها عامل تخریب نشریات محلی
مدیر هفته نامه نسیم خراسان شمالی هم گفت: شرایط سخت اقتصادی نشریات و روزنامه ها به دلیل بالا بودن هزینه چاپ و توزیع و سایر هزینه های جانبی که بر تولید یک نشریه سربارمی شود،فروش کم نشریات به دلیل گسترش فضای مجازی، سایت ها وپایگاه های خبری،اقبال همگانی به تلگرام و امثال آن،نبود مطالب جذاب و جدید در نشریات و انتشار اخبار و گزارشات تکراری در آنها موجب شده است تا حداقل مخاطبان نشریات نیز تمایل چندانی به خرید نشریه نداشته باشند.
خادمی افزود: صرفه جویی ادارات دربودجه های سالانه تنها باکم کردن و یا حذف نشریات محلی ضربه زیادی به کار رسانه های بومی و محلی زده است.
وی گفت: رقابت ناسالم روزنامه های وابسته به دولت و روزنامه های کشوری هم که از پشتوانه اقتصادی خوبی برخوردارند وبه راحتی برای تخریب نشریات بومی اشتراک های خود را با تخفیف های آنچنانی و چاپ آگهی با تخفیف80 و90 درصدی، ضربه زیادی به نشریات بومی وارد می آورد و از آسیب های حوزه نشر مطبوعات محلی استان است.
وی نبود حجم آگهی مناسب به دلیل وضعیت بد اقتصادی حاکم بر بازار را زمینه ساز حذف روزانه شماری از افراد فعال وعلاقمند در این عرصه عنوان کرد و با طرح پرسشی گفت: با این شرایط از تبعات و آسیب های ناشی از بیکار شدن این افراد با شرایط بد اشتغال در کشور چگونه جلوگیری می شود؟
راهکار این مدیر مسئول برای کاهش بخشی از مشکلات، مرتبط با وزارت ارشاد بود که افزود: باید همانطوری که برای تشویق به انتشار کتاب، بخشی از کتابها را نقدی ازصاحبان آنها خریداری می کنند،مبلغ ثابتی را هم به نشریات بومی و محلی بابت انتشار نشریه پرداخت کنند تا آنها هم متضرر نشوند و نشریات یکی پس از دیگری به تعطیلی کشیده نشود.
رئیس شورای عالی بسیج رسانه خراسان شمالی ، پرداخت وام های مناسب با کارمزد 4 درصد به مطبوعات محلی و بومی را کمک به انتشار مستمر آن ها عنوان کرد و افزود: وزارت ارشاد به منظور تقویت نشریات بومی و محلی اجازه ندهد که نشریات کشوری در مراکز استانها به انتشار ویژه نامه روزنامه کشوری بپردازند؛ چرا که این امر ضربات سنگینی را بر پیکره نشریات بومی و محلی وارد می کند.
خادمی گفت : روزنامه های کشوری تنها در صورت تمایل به انتشار ویژه نامه های خاص اجازه داشته باشند تابه جای کار اقتصادی و خراب کردن بازار نشریات محلی به انجام کارهای فرهنگی بپردازند.
عضو شورای برنامه ریزی رسانه خراسان شمالی گفت:تقویت خانه های مطبوعات باید یکی از وظایف وزارت ارشاد باشد چرا که اگر خانه های مطبوعات تقویت و حمایت شوند ، می توانند بخشی از مشکلات نشریات محلی را برطرف کنند.
**اقتصاد نشریات، ضامن انتشار و کیفی سازی آن است
مدیر مسئول نشریه اترک هم گفت:مهم ترین چالش نشریات محلی استان، در حوزه اقتصادی است که تعیین کننده سایر حوزه ها نیز می باشد.
سطانی افزود: تامین این نیاز اساسی زمینه ساز کمرنگ شدن دیدگاه های انتقادی در نشریات محلی شده وحتی بعضی فعالان حوزه دنبال کمک گرفتن از مسئولان برای دوام کارشان هستند.
وی با تصریح این که نشریه ای دراستان نداریم که مطابق مجوزش ، انتشار داشته باشد، بیان داشت: چاپ وانتشار پراکنده و نامرتب آفت جذب مخاطب است.
این فعال حوزه رسانه افزود: وقتی بعد مادی تامین نشود، دیگر توجه به صفحه آرایی، محتوا، نقد و.. محلی از اعراب نمی یابد و نشریات بیشتر در تلاش برای حفظ مجوز هستند تا این انتشار پراکنده، باعث ابطال مجوز نشود.
وی تاکید کرد: وقتی چاپ مرتب و برابر تعداد صفحات استاندارد نباشد، یارانه دولتی هم به این نشریات تعلق نمی گیرد ومشکلی بر مشکلات افزوده می شود.
سلطانی به ورود سازمان بازرسی به حوزه توزیع آگهی مناقصه ومزایده بین نشریات هم اشاره کرد وگفت: این سازمان جلوی سفارش چاپ آگهی های مزایده ومناقصه را به نشریات وهفته نامه ها گرفته و این آگهی ها فقط در رزونامه ها باید منتشر شود.
وی افزود: از سوی دیگر، تحمل نقد در بین مسئولان نهادینه نشده و مطبوعاتی ها نیز به این قضیه نمی پردازند و معمولا در مقابل کوچکترین انتقاد یک نشریه هم جبهه گیری می شود که این ها مانع از توسعه فعالیت نشریات محلی می شود.
وی یادآور شد: در زمان استاندار سابق مقرر شد فضایی در اختیار نشریات محلی قرار گیرد اما ناهماهنگی ها مانع از عملی شدن این وعده شد که امیدواریم حداقل این مشکل از سوی استاندار فعلی پیگیری و برطرف شود.
**نشریات محلی بهترین همراه و مشاور مدیران
مدیرمسئول نشریه شیروان شهر نیز با تقسیم نشریات به دو دسته گفت: در کشور ما نشریات سراسری معمولا وابسته به جناح های سیاسی یا مراکز بزرگ اقتصادی و خصوصی هستند اما نشریات محلی عموما مستقل و مردمی هستند.
وی با اشاره به اینکه نشریات محلی با نگاه دقیق تر و تمرکز بر روی گستره جغرافیایی خود می توانند نقش مهم تری در رشد و بالندگی این مناطق داشته باشند، افزود: حوزه فعالیت های فرهنگی و بخصوص نشریات معمولا پر هزینه و کم درآمد است و این ویژگی متاسفانه نشریات محلی را بیشتر رنج می دهد؛ بخصوص اگر مستقل و بدون وابستگی به جناح ها و جریانات خاص محلی فعالیت کنند.
ین فعال رسانه ای افزود: برخی تبعیض ها در نحوه حمایت یا همکاری با حوزه رسانه هم مزید بر علت شده و ناخواسته موجبات تعطیلی برخی نشریات و رونق برخی دیگر را در پی داشته است که امیدواریم با درک درست برخی متولیان امر، این حمایت ها متعادل و مبتنی بر اولویت های مناسب محلی اتخاذ شود تا رشد رسانه ها نیز متوازن پیش برود.
قدرتی ،نقدناپذیری وآستانه تحمل پایین برخی مدیران جوان درمواجهه با مطبوعات محلی و سوء استفاده از قدرت برای تنبیه منتقدان را یکی از آسیب های جدی در حوزه رسانه های محلی عنوان کرد.
وی با بیان اینکه به رغم هشداراستاندار در مراسم معارفه اش به مدیران درمورد نحوه برخورد با رسانه ها، همچنان روند گذشته ادامه دارد، افزود: این شرایط و برخوردها از دو حالت خارج نیست؛ یا مدیران نقد گریز، شآن و نفوذی فراتر از استاندار برای خود قائل هستند یا سخنان استاندار جنبه شعاری پیدا می کند؛ چرا که توقع این بود به مسائل رسانه ورود کرده و قاطعانه از سخنان خود دفاع کنند.
وی افزود: نشریات محلی می توانند بهترین همراه ومشاور برای مدیران شهرستان ها باشند، اما نباید ازیاد بردکه این فرصت نیازمندهمکاری متقابل است تا شرایطی سازنده برای رشد آگاهی بخشی، ارتقای مطالبات افکار عمومی و رشد ومنزلت جایگاه خبرنگاران محلی فراهم بشود.
**عملکرد فعالان رسانه ای خراسان شمالی قابل قدردانی است
مدیر مسئول هفته نامه ماهرویان،مهم ترین چالش های نشریات محلی خراسان شمالی را در سه بخش تبیین کرد وگفت:آموزش نخستین چالشی است که مطبوعات استان با آن دست به گریبانند و به ضرس قاطع می توان گفت که بیشتر کسانی که در حال حاضر در حیطه مطبوعات تحت هرعنوانی مشغول فعالیت هستند، با آزمایش و خطا و تجربه اندوزی توانسته اند قامتی راست کنند وهمچنان کج دار و مریز با شرایط سخت اقتصادی و چالش های سیاسی حوزه مطبوعات به فعالیت شان ادامه می دهند که البته و انصافا عملکردشان قابل قدردانی است.
جابر خالدی، برگزاری سالانه دوره های آموزشی مطبوعاتی را برای پر شدن این خلاء بزرگ پیش روی مطبوعات استان ضروری عنوان کرد و گفت: زیبنده است که نهادهای متولی این بخش ، سالانه دوره های آموزشی دایر و ازعلاقه مندان این عرصه دعوت کنند و ضمن آموزش، مدارک معتبری صادر کنند تا مدعوین، براساس اصولی درست و پایه ای در این وادی مشغول فعالیت شوند و کمبود نیروی حرفه ای به این شکل برطرف شود.
وی افزود: از طرفی، دوستانی هم که در فضای مجازی دست به قلم شده اند، می توانند با بهره مند شدن از این آموزش ها ، نسبت به بی اخلاقی هایی که سهوا و یا عمدا در عرصه نوشتار روی می دهد،آگاهی بیشتری پیدا کنند ونقدها در فضایی خارج از توهین و افترا شکل و بسط خواهد یافت.
وی کمبود و عدم تنوع نشریات در استان را چالش دیگری برشمرد وگفت: کمبود نیروی آموزش دیده و کم روزمه برای دریافت مجوز نشریه از یک سو ، گذراندن هفت خان رستم برای اخذ مجوز از متولیان مطبوعاتی و روند زمانبری که باید توسط درخواست کننده طی شود از دیگر سوی، بانی اصلی کم تنوع بودن نشریات استانی است و نتیجه آن نبودن رقیب در عرصه رقابت ،پایین آمدن درجه خلاقیت و تک بعدی شدن نشریات در حال انتشار استان خواهد بود.
این فعال رسانه ای بعد اقتصادی راچالش سوم و اصلی فعلی مطبوعات استان برشمرد وگفت: به علت ریسک پذیر بودن این عرصه، مسلما صرفه اقتصادی چندانی برای سرمایه گذار نخواهد داشت ، چون سرمایه به اصطلاح ترسوست و آنچه مشخص است ، سرمایه گذاری در این عرصه برای بخش خصوصی صرفه نخواهد داشت و تنها افراد انگشت شماری پای کار می مانند که فقط دغدغه این فعالیت را دارند و چند صباحی دست وپا می زنند و خود به خود غرق این بحر طویل می شوند.
وی با بیان اینکه، آنچه می ماند حمایت های دولتی است که باید انجام شود، که نمی شود، افزود: چنانچه دولت یا ارگانی حامی نشریات شود ، ناگفته پیداست که چه اتفاقی می افتد و به قول شیخ اجل «پیداست از زانوی آن»، آنچه که ندارد آزادی است و آزادی که نباشد مطبوعات بیشتر ریشخندی می شوند برای اجتماع تا اینکه مرکز اطلاع رسانی و نشر فرهنگ باشند.
این فعال رسانه ای گفت:کمبود منابع مالی ،بی گمان کارتولید محتوا، چاپ وتوزیع نشریات را دچار معضل می کند تا حدی که فعالیت بسیاری از نشریات استان به تعطیلی کشیده شده است و الباقی هم اگر شرایط اینگونه باشد ،تعطیل می شوند.
وی یکی از راهکارهای پیشگیری از تعطیلی مطبوعات را بیمه کردن فعالان این حوزه عنوان کرد وافزود:با تحت پوشش بیمه قرار گرفتن فعالان مطبوعاتی استان از سوی متولیان این وادی و برنامه ریزی برای اینکه هزینه تیراژی مشخص و حداقلی نشریات فعال در استان اعم از بومی و غیر بومی تحت لوای نشریه یا موسسه فرهنگی معتبر پرداخت شود تا از چرخه فعالیت خارج نشوند ،شاید امیدی به بالا رفتن سطح محتوا و ارتقای وجهه مطبوعات استان داشته باشیم وگرنه همین اندک بضاعت را هم بزودی نخواهیم داشت.
خالدی اشکال وارده بر بیشتر مطبوعات استان را «کپی- پیست» کردن مطالب و درج اخبار سوخته در ویترین بسته تقدیمی به مخاطبان برشمرد وگفت: مطبوعات استان باید به سمت تولید محتوا و تخصصی شدن پیش روند، در غیر این حالت کار ارائه شده بیشتر تکرار مکررات خواهد بود و جاذبه ای برای مخاطب نخواهد داشت.
وی تاکید کرد: نقد، تحلیل، کار فکری ، شفاف سازی و چشم جامعه بودن ( رسالت مطبوعات) باید سرلوحه کارمطبوعات محلی ماشود ، رسالتی که نبود آن بسترساز فساد های کلان و تشکیل شبکه های رانتی خواهد شد.
در خراسان شمالی 19 موردمجوز نشریه (اعم از مکتوب و غیر مکتوب، عمومی و تخصصی) ثبت شده است که از این تعداد 4 مورد در مهلت راه اندازی ، 4 نشریه نیمه فعال، و 11 نشریه اعم از عمومی وتخصصی فعال است.
از سال 92 تا کنون 6 نشریه به دلیل عدم انتشار و اعلام وصول بر اساس قانون، مشمول لغو مجوز قرار گرفته اند.
250 خبرنگار در رسانه های مختلف خراسان شمالی فعالیت می کنند.
گزارش از : مرضیه مهربان ** انتشاردهنده:علی شهیدیان
7187/1744

اطلاعات تکميلي

خواندن 1143 دفعه
خبرنگاران کتاب

آخرین‌ها از خبرنگاران کتاب