«جاذبه‌های گردشگری جاده هراز»/ از آبشار یخی دماوند تا ترشک چال

 کتاب با مقدمه زنده‌یاد منوچهر ستوده آغاز می‌شود، سپس مقدمه مولف کتاب، احمد نظری از نظر گذرانده می‌شود. راهنمای علائم قراردادی نقشه‌ها، معرفی کلی جاده هراز، راهنمای استفاده از کتاب نیز در ادامه آمده است.

سد لتیان، تالاب و سد ماملو، آبشار کَمَرد، دژ باستانی گُل خندان، رودهن (روستای وِسکاره، آردینه، جَوَرد و ایرا)، دشت لار، شهر آبعلی، غار سنگ دروازه و دره لارَک، هزاردشت و امامزاده صالح، امامزاده حمزه، آبشار و تنگه سیاه چال، تنگه سیاه چال به آبشار قلعه دختر، پیست اسکی آبعلی، دشت مُشا و چشمه اعلا، امامزاده هاشم، تنگه تیزآب، قلعه و آبشار قلعه دختر، غار گله زرد و دره منظریه، دشت شقایق‌های وحشی دماوند، سد لار، امامزاده اسماعیل و دشت وَرارو، دشت وَرارو یه یالرود، چشمه آب معدنی دیوآسیاب (ترشک چال)، آبشار یخی دماوند، روستای لاسِم، آبشار آب مراد، رودخانه نوردی لاسِم تا جاده هراز، لاسِم به ایرا - لاسِم به نوا، روستاهای زَرمان، وَزنا و نجفدر، غار اَسک، دریاچه آب اَسک و ارتفاعات هُماسون، روستای آب اَسک، روستای ایرا، روستای نیاک، روستای نَوا، دشت آزو، روستای نَوا به شاهاندشت، مرداب ساهون، دخمه‌های کافرکِلی پل مون، روستای آب گرم، گرتا، گَزَنک، گَزانه، آبشار شاهاندشت (وانا)، قلعه مَلِک بهمن و دیواره نمازیار فهرست جاذبه‌های گردشگری جاده هراز است.

غار الیاس تنگه و آبشار شاهاندشت 2، روستاهای منطقه امیری، آبشار شمس آباد (امیری)، آبشار تَمیره (تَرا)، آبشار پُلالِس (فُلالس، بُرز)، کتیبه شکل شاه، تنگه بند بریده، مجموعه آب درمانی اِستراباکو (قَلابن)، روستاهای فیره و تینه، پَردَمه و روستاهای اطراف، نِشِل، روستاهای کُرف و ناندَل، امام زاده جوانمرد، روستاهای کَهرود و کیان، دشت دَریوک و روستاهای نمارستاق، روستاهای مَریجان و اَندِوار، بَلده، یوش، ارتفاعات نقره سر- سیاه بیشه، جنگل الیمِستان، گزناسرا و روستاهای اطراف، روستا و جنگل شاه زید، روستای فیل بند و روستاهای چِلاو، پَرن، مَنگِل، کِلِرد، نارنجستان به بلیران، پارک جنگلی میرزا کوچک خان (هزار پله)، روستای رَزَکه، قلعه ی فرنگیس، آبشار دئیز، امامزاده عبدالله و روستاهای اطراف، امامزاده عالی کیا سلطان و روستای سنگ درگاه دیگر جاذبه‌های هراز را تشکیل می‌دهند.

فهرست موضوعی جاذبه‌های گردشگری، فهرست آثار ملی ثبت شده در محدوده هراز، گروه‌های کوهنوردی آمل، واحدهای پذیرائی بین راهی جاده هراز، جایگاه‌های پمپ بنزین، مراکز بهداشتی درمانی، پایگاه‌های امداد جاده‌ای، ادارات حفاظت محیط زیست، شماره‌های مورد نیاز، فهرست واژگان، فهرست نام عکاسان و منابع و مآخذ پیوست‌های کتاب را دربرمی‌گیرد.

این کتاب بسیار کامل به معرفی دقیق و هماره با جزئیات کامل جاذبه‌های گردشگری طبیعی و فرهنگی جاده هراز پرداخته است. جاده هراز که از تهران شروع می‌شود و تا شهر آمل ادامه دارد، در طول مسیر 155 کیلومتری خود جاذبه‌های فراوانی دارد که هر کدام زیبایی خاصی را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد.

همچنین در کتاب و در معرفی برخی از جاذبه‌ها؛ شماره تماس‌هایی برای هماهنگی راهنماهای محلی، گروه‌های کوهنوردی منطقه، محل استراحت و شب مانی، رستوران، اردوگاه، خانه محلی، امام زاده، وسیله نقلیه و هتل بیاید تا بتوانید با برنامه‌ریزی بهتری گردش کنید. استفاده از نقشه، تصاویر رنگی، مختصات جغرافیایی نقاط مهم، پمپ بنزین های مسیر و تعیین سطح برنامه استفاده از مطالب این کتاب جامع و مانع را آسان تر نموده است. وجود این کتاب همراه هر گردشگر موجب خلق لحظات ماندگارتری در سفر از این خطه زیبای کشورمان می‌شود.

احمد نظری، مؤلف کتاب در مقدمه به بررسی نظرات و دیدگاه‌ها در مورد صنعت گردشگری کشور پرداخته و این‌گونه نظر خود را ابراز می‌کند: «جامعه گردشگری ایران همواره با شبهاتی مواجه بوده که پاسخ گویی به آن نیازمند کار تحقیقاتی و علمی بیشتر در این زمینه است. تا قبل از اینکه گردشگری ایران از مرحله کنونی، یعنی فعالیت اصناف مختلف در کنار یکدیگر، به یک صنعت به معنای واقعی کلمه تبدیل شود، انجام فعالیت علمی- که تا حدود زیادی بتوان از نتیجه آن اطمینان عقلی حاصل کرد- کار بسیار مشکلی است.

برای مثال، از سویی همه علاقه‌مندان به گردشگری از کم کاری دستگاه های مسئول در معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران گله‌مند هستند؛ از سوی دیگر هنگامی که در مورد جاذبه‌ای خاص تبلیغاتی انجام می‌پذیرد و سیل گردشگر داخلی به آن سرازیر می‌شود، هم اینان داد اعتراض سر می‌دهند و تمایل خود را به بکر ماندن جاذبه‌های مختلف ابراز می‌دارند. لاجرم توسعه گردشگری همیشه با خطر تخریب و تهدید محیط زیست مواجه بوده و همیشه راحت‌ترین راه، چشم‌پوشی از معرفی مناظر گردشگری بوده است.

اگر ما خواهان توجه بیشتر به گردشگری و استفاده از عواید و فواید سرشار آن هستیم، گسترش گردشگری داخلی اجتناب ناپذیر خواهد بود. با توجه به پیشرفت روز افزون زندگی ماشینی، تمایل افراد به استفاده از مواهب طبیعی بیشتر می شود. هرجا که جاده ای احداث شده باشد، از تهدید ورود افراد ناآشنا با اصول گردشگری در امان نخواهد بود. پس چه بهتر که متولیان گردشگری همزمان با این پدیده های در جریان، این اصول را به طبیعت گردان و علاقه‌مندان به گردشگری آموزش دهند.»

در این کتاب و در قسمت معرفی کلی جاده هراز می‌خوانیم: «جاده هراز که یکی از یباترین جاده‌های دسترسی به شمال کشور است، در عرف راهداری به جاده 77 معروف است. تابلوهای نصب شده در مناطق مختلف این جاده مؤید این مطلب است. جاده 77 به دلایل مختلف از قدیم الایم مورد توجه مسافران بوده به گونه‌ای که امروزه در تعطیلات نوروز حدود پنج میلیون تردد از این جاده صورت می‌گیرد. تاریخی بودن مسیر، نزدیکی نسبی آن، وجود بیش از هفتاد جاذبه طبیعی و تاریخی که برخی از آن‌ها دارای رتبه در سطح کشور و فراتر از آن هستند مانند قله دماوند و پارک ملی لار، توجه قدما و پیشینیان و وجود شهر ها، روستاها و ییلاق های بسیار در مسیر از عوامل توجه مردم در طول تاریخ به این جاده بوده است. اسناد موجود حاکی از آن است که پیشینه ی این راه به قبل از ساسانیان برمی‌گردد...»

«... پدیده‌ها یا مجموعه‌های گیاهی و جانوری به نسبت کوچک، جالب، کم نظیر، استثنایی، غیر متعارف و غیر قابل جایگزین که دارای ارزش‌های حفاظتی، علمی، تاریخی و یا طبیعی باشند؛ با هدف حفظ و حراست به عنوان اثر طبیعی ملی انتخاب می‌شوند. اقدامات حفاظتی در مورد این پدیده‌ها، باید تضمین کننده پایداری بهره‌برداری غیر مصرفی از آن‌ها در طول زمان باشد.

تنها اثر طبیعی ملی ایران که در مسیر جاده هراز قرار دارد و دارای شهرت جهانی است؛ قله دماوند است. این قله آتشفشانی، مرتفع‌ترین قله آتشفشانی در جهان است و سالانه کوهنوردان بسیاری را از کشورهای مختلف به ایران می‌کشاند. از میان پارک های ملی ایران، پارک ملی لار و پارک ملی خجیر در طول این مسیر هستند و مناطق بکر و زیبایی در طول مسیر دیده می‌شود مانند منطقه حفاظت شده هراز، جاجرود و بخشی از منطقه حفاظت شده البرز مرکزی و مناطق شکار ممنوع...»

«جاذبه‌های گردشگری جاده هراز» در 432 صفحه، قطع پالتویی بزرگ و جلد گالینگور و با بهای 32 هزار تومان از سوی انتشارات مهرسا منتشر شده است.

منبع: ایبنا